سازه فقر شهری: تجربه مردم‌نگارانۀ اتوبیوگرافیکِ فقر در فضاهای شهری تهران (نمونه موردی: محله هرندی)

نویسندگان

  • جمال رشیدی دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول).
چکیده مقاله:

این پژوهش با محوریت محله «هرندی» در شهر تهران، کاووشی در حوزه فقر و مسائل اجتماعی شهری است. بر اساس روش مردم‌نگاری اتوبیوگرافیک، داده‌ها از طریق مشاهده، مصاحبه، آرشیو شخصی افراد، مصاحبه‌های انتشاریافته فعالان مدنی و نیز روش اسنادی (برداشت از رمان)، گردآوری شده و در 2 «روایت» عمده، سازماندهی شده‌اند. محله «هرندی» نمونه اکستریمی از پیوند بین مسائل اجتماعی و فقر شهری است و به همین دلیل نیز، به عنوان نمونه انتخاب شده است. یافته‌ها دال بر نظارت اجتماعی بسیار پایین، عدم احساس مالکیت بر فضا، کم‌رنگ بودن پیوندهای اجتماعی ساکنان محله با سایر اجتماعات شهر، فراهم بودن زمینه برای قانون‌گریزی و هنجارشکنی، شکل‌گرفتن قلمروهای نمادین توسط گروه‌های آسیب‌دیده، ضعف سیاست‌های حمایتی دولت در قبال اجتماعات ساکن محله، اجتماع‌ستیزی در بین برخی خُرده‌گروه‌ها و میزان بالای طرد اجتماعی است. بر این اساس، درهم‌تنیدگی موارد یادشده با کالید و فضاهای شهری آسیب‌زا در سطح محله، می‌طلبد سیاستگذاری اجتماعی به گونه‌ای باشد که به متن حساس بوده و شرایط تمام گروه‌ها را در آن لحاظ نماید که این امر از طریق رویکردهای متکی به ملاحظات کمّی و از بالا به پایین میسر نخواهد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی فضاهای بی دفاع شهری با استفاده از مدل Safety audit (مطالعه موردی: محله هرندی تهران)

وجود امنیت و احساس امنیت در شهرها یکی از مهمترین نیازهای شهروندان می‌باشد که کاهش یا فقدان آنها، به شدت بر کیفیت زندگی شهروندان و میزان استفاده آنها از فضاهای شهری بخصوص فضاهای عمومی شهری تأثیر منفی می‌گذارد. در این میان وجود فضاهای بی دفاع در یک محله از مهمترین عواملی می‌باشد که باعث کاهش و یا سلب امنیت و احساس امنیت شهروندان می‌شود. این مقوله در بافت‌های فرسوده و قدیمی شهری با توجه به شرایط ف...

متن کامل

رویکرد فازی و پهنه‌بندی فقر چندبعدی در فضاهای شهری (نمونه موردی: شهر کامیاران)

اغلب روش‌های تحلیل فقر سنتی دو محدودیت عمده دارند. اول، اغلب روش‌ها تک‌بعدی بوده و تنها یکی از ابعاد فقر مانند درآمد را مورد بررسی قرار می‌داند. دوم، این روش‌ها جمعیت را با استفاده از خط فقر به دو بخش فقیر و غیرفقیر تقسیم می‌نمودند. توجه به سایر محرومیت‌ها موضوع سنجش فقر چندبعدی را مطرح ساخت. به منظور رفع محدودیت دوم تئوری مجموعه‌های فازی طی دهه­های گذشته در زمینه فقر و ابهامات مربوط به آن مورد...

متن کامل

تحلیل فضایی فقر شهری در کلان‌شهر تهران

Urban poverty is one of the main concerns of the 21st century and fighting against it is at the top of the millennium development goals. This paper has been done aiming to identify and analyze spatially areas of urban poverty. It has been done with quantitative method and survey based on secondary analysis in Tehran Metropolis in a way that calculated items were categorized based on four main f...

متن کامل

تحلیل فضایی پراکنش فقر جنسیتی در فضاهای شهری

پدیده فقر شهری علی‌رغم تمام برنامه‌های جهانی و ملی در مبارزه با آن هنوز به‌عنوان یک نیروی قاهر و یک معضل اجتماعی، جوامع شهری را تهدید می‌کند و شهرها را با جلوه‌های ناکارآمد و درهم ‌ریخته سازمان می‌دهد. در این بین یکی از ابعاد فقر شهری، رویکرد جنسیتی فقر است. دیدگاه جنسیتی به فقر ادراک مفهوم فقر را افزایش می‌دهد چرا که سبب می‌شود تجزیه ‌و تحلیل توصیفی در علل فقر فراتر رود. از اینرو هدف این تحقیق...

متن کامل

رویکرد فازی و پهنه بندی فقر چندبعدی در فضاهای شهری (نمونه موردی: شهر کامیاران)

اغلب روش های تحلیل فقر سنتی دو محدودیت عمده دارند. اول، اغلب روش ها تک بعدی بوده و تنها یکی از ابعاد فقر مانند درآمد را مورد بررسی قرار می داند. دوم، این روش ها جمعیت را با استفاده از خط فقر به دو بخش فقیر و غیرفقیر تقسیم می نمودند. توجه به سایر محرومیت ها موضوع سنجش فقر چندبعدی را مطرح ساخت. به منظور رفع محدودیت دوم تئوری مجموعه های فازی طی دهه­های گذشته در زمینه فقر و ابهامات مربوط به آن مورد...

متن کامل

چالش جهانی فقر شهری

در واپسین دهه‌های قرن بیستم فرآیندهای گوناگونی موجب شکل‌گیری پدیده‌ای به‌نام «شهری‌شدن فقر» یا «فقر شهری» شد که یکی از بازتابهای کالبدی آن در ساختیابی سکونتگاههای غیررسمی تبلور یافته است. فرجا م ناگریز توسعه شهری به دلیل سرریز نیروی کار مناطق روستائی و ناکارامدی سیاستهای تعدیل اقتصادی در دهه هشتاد میلادی و تأثیر آن بر کا هش آهنگ توسعه اقتصادی بر شمار گروههای آسیب‌پذیرتر به‌ویژه درکشورهای در حال...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 40

صفحات  -

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023